เมืองไทยและอีกหลายประเทศที่มีการทำไร่นาทุกประเภทหนึ่งในอุปกรณ์สำคัญที่ขาดไม่ได้เด็ดขาดนั่นคือ “รถเกี่ยวข้าว” เพื่อช่วยสร้างความสะดวก รวดเร็ว ไม่ต้องเสียเวลาในการเกี่ยวเหมือนกับยุคก่อน อีกทั้งรถรุ่นใหม่ทั้งหลายยังมีระบบสุดครบครันไม่ว่าจะเป็นการเก็บเกี่ยว การนวดข้าว การรวมข้าว และการฝัดข้าว เกษตรกรจึงไม่ต้องเหนื่อยมากเกินไป ผลผลิตหลายประเภทที่ใช้ อาทิ ข้าวสาลี ข้าวบาร์เลย์ ข้าวโอ้ต ข้าวฟ่าง ข้าวไรย์ ไปจนถึงถั่วเหลือง ข้าวโพด ล้วนมีส่วนสำคัญในการสร้างรายได้ให้กับครอบครัวทั้งสิ้น
ประวัติที่น่าสนใจของการกำเนิดรถเกี่ยวข้าว
ย้อนกลับไปเมื่อปี ค.ศ. 1826 ที่ประเทศสกอตแลนด์ บาทหลวงแพทริค เบลล์ ได้มีการออกแบบเครื่องเกี่ยวข้าว ซึ่งใช้หลักกรรไกรตัดพืชแบบเข้าใจง่าย (ยังคงเป็นหลักที่ใช้กับรถเกี่ยวข้าวมาจนถึงปัจจุบัน) โดยอาศัยกำลังของม้า วัว ควาย ซึ่งเครื่องตัวนี้ก็เริ่มได้รับความสนใจในสหรัฐฯ และมีการสั่งไปใช้งานกันอยู่บ้าง
ต่อมาปี ค.ศ. 1835 Hiram Moore ชาวสหรัฐฯ ได้สร้างและทำการจดสิทธิบัตรเครื่องเกี่ยวนวดข้าวเครื่องแรกของโลกขึ้น สามารถทำงานได้ทั้งการเกี่ยว นวด และฝัด เวอร์ชันแรกทำงานโดยอาศัยม้า วัว ก่อนตัวของเขาจะสร้างแบบจำลองขนาดเต็มความยาว 5.2 เมตร ความกว้างในการเกี่ยว 4.57 เมตร และเมื่อผลิตออกมาก็ได้รับความนิยมอย่างรวดเร็ว ภายในปี ค.ศ. 1839 มีการเก็บเกี่ยวพืชผลทางการเกษตรได้มากกว่า 50 เอเคอร์
หลังจากนั้นการพัฒนาเครื่องมือดังกล่าวก็ก้าวหน้าขึ้นเรื่อย ๆ เริ่มมีการนำเครื่องยนต์มาติดตั้งเพื่อให้ใช้งานได้สะดวกมากขึ้นและแพร่หลายไปทั่วโลกอย่างที่เห็นกันในปัจจุบัน ซึ่งยังคงมีการออกแบบ คิดค้นโดยอาศัยเทคโนโลยีใหม่ ๆ เข้ามาเกี่ยวข้องอยู่เสมอ
ส่วนประกอบสำคัญของรถเกี่ยวข้าว
1. ช่วงล่างของตัวรถ
ไม่ว่าจะเป็นโครงรถ ล้อโซ่ ลูกกลิ้นบน-ล่าง ตีนตะขาบ ล้อนำ ล้อขับ ฯลฯ มีหน้าที่ในการรับน้ำหนักและยึดเกาะพื้นเพื่อให้รถสามารถเคลื่อนตัวไปข้างหน้าบนเส้นทางที่ไม่ได้เรียบในท้องนาท้องไร่
2. ชุดขับเคลื่อน
หรือตัวถ่ายเทกำลังจะส่งกำลังจากเครื่องยนต์ไปยังส่วนต่าง ๆ ของรถเพื่อให้เกิดการทำงานตามระบบอย่างมีประสิทธิภาพ ซึ่งชุดขับเคลื่อนของรถเกี่ยวข้าวหลักแล้วจะมีพูเลย์กับสายพานอีกทั้งยังนิยมใช้น้ำมันไฮดรอลิคเพื่อให้การทำงานดีเยี่ยม
3. ล้อตีนตะขาบ
ขนาดล้อต้องสัมพันธ์กับการรับน้ำหนักเพื่อให้รถสามารถขับเคลื่อนไปยังทิศทางที่ต้องการบนเส้นทางขรุขระต่าง ๆ ได้ง่าย ไม่ติดหล่มหรือจมดิน
4. ชุดเครื่องนวดข้าว
ทำหน้าที่แยกเมล็ดข้าวออกจากรวงต้องนวดในระดับกำลังพอดีไม่แรงเกินไปเพราะอาจทำให้เมล็ดข้าวหัก มีชิ้นส่วนสำคัญคือ ตะแกรงนวดบน-ล่างและลูกนวด
5. เครื่องยนต์ต้นกำลัง
ส่วนมากจะนิยมเครื่องยนต์ดีเซลเพื่อให้ได้กำลังที่ดีในการขับ ซึ่งแรงม้ามาตรฐานที่ใช้มักอยู่ระหว่าง 180-260 แรงม้า
6. อุปกรณ์บรรจุเปลือกข้าว
ส่วนประกอบนี้จะใช้ในการพักเมล็ดข้าวเปลือกหลังเสร็จจากการนวดแล้วรอขนส่งต่อไปยังจุดหมายอื่น เช่น รถบรรทุก ลานโล่ง ฯลฯ
7. ห้องควบคุม
เป็นห้องที่ให้คนขึ้นไปขับขี่และควบคุมการทำงานทั้งหมดของรถเกี่ยวข้าว
8. ชุดหัวเกี่ยว
จะทำการตัด รวม และลำเลียงต้นข้าวไปที่ชุดนวดข้าวมีชิ้นส่วนหลัก 3 ตัว ได้แก่ ล้อโน้มเพื่อโน้มต้นข้าว ชุดใบมีดสำหรับตัดโคนต้นข้าว และเกลียวลำเลียงหน้าเพื่อรวมต้นข้าวมาด้านหน้าของชุดหัวเกี่ยว
9. ช่องทางออก
จะแบ่งเป็น 2 ส่วน คือ ช่องทางออกของเมล็ดข้าวเปลือกกับช่องทางออกของสิ่งปะปนอื่น ๆ เช่น ฟาง ใบหญ้า ต้นข้าว ฯลฯ
ประโยชน์ของการใช้งานรถเกี่ยวข้าว
อย่างที่รู้กันว่าประโยชน์สำคัญของรถเกี่ยวข้าวนั้นช่วยประหยัดเวลาให้กับเกษตรกรได้อย่างดี สามารถดำเนินการเก็บเกี่ยวพร้อมนวดแยกข้าวเปลือกออกจากรวงได้พร้อมกันในระหว่างที่กำลังเก็บเกี่ยว ไม่ต้องใช้เวลานานเหมือนยุคก่อน มากไปกว่านั้นยังช่วยประหยัดต้นทุนระยะยาวทั้งการจ้างคนเก็บเกี่ยว ตอก มัด นวดต่าง ๆ ลดปัญหาการสูญเสียเมล็ดข้าวระหว่างเก็บเกี่ยว มีส่วนช่วยเพิ่มรายได้ให้กับเกษตรกรมากขึ้นอีกด้วย
เมื่อเทคโนโลยีสมัยใหม่พร้อมเป็นผู้ช่วยชั้นยอด รถเกี่ยวข้าวจึงกลายเป็นเครื่องจักรสุดสำคัญที่เกษตรกรจำนวนมากที่ต้องทำนาทำไร่นิยมใช้กันมาอย่างยาวนานและในอนาคตจะยังมีความทันสมัยอื่น ๆ เข้ามาเพิ่มเติมแบบไม่ต้องสงสัยเลย